ابهر شهر خانه های سفید

 از زیارتگاههای معتبر و معروف اهالی ابهر و حومه آرامگاه شاهزاده زیدالکبیر است که در شرق شهر و در انتهای خیابان استاد مطهری ابهر واقع شده است.قرار گرفته ودارای گنبد زیبای مخروطی شکلی است. اطراف این زیارتگاه سابق بر این گورستان بود که امروزه به خارج شهر منتقل واین بقعه در وسط میدانی که پر از گلهای رنگارنگ است قرار گرفته واز نظر سبک معماری دراین ناحیه نظیر ندارد.

 بقعه این امامزاده میان میدانی به همین نام واقع شده و مورد توجه مردم محلی و به خصوص مورد اعتقاد، توسل و نذورات زنان ابهری است. اغلب گردشگرانی که از این شهر دیدن می کنند به زیارت این امامزاده نیز می روند

برج و گنبد آن که به شکل مخروط بوده و از آجر ساخته شده. بر فراز این بقعه گنبد کاشیکاری شده بسیار زیبایی با جرزهای چهارگانه نشسته و ابهت خاصی به این بنا بخشیده است. قبلاً بر بالای صندوق چوبی نفیس این آرامگاه کلاه خود مطلاّیی با زنجیره هایی از همان جنس بطور معلّق نصب بود و همچنین شمشیر قدیم ذیقیمتی که روی قبضه آن نوشته هایی به چشم می خورد وجود داشت که متاسفانه امروزه از این اشیاء ذیقیمت خبری واثری نیست.

جا دارد اداره محترم اوقاف ابهر دراین زمینه کاوش و تلاش لازم را بنماید شاید آن وسایل قیمتی را بجای خود اعاده نمایند. یک جفت درب چوبی منقوش قدیمی سمت شرق امامزاده نصب بود که باستانشناسان نوع چوب آنرا چوب چیت تشخیص داده بودند. متأسفانه اندازه این دربها هم در مرمت و بازسازی جابجا شده و در محل دیگر نصب شده است اشعاری روی آن درها بطور برجسته نقر شده است.

به تعمـیــر شــهـزاد زیــــدالکبــیر                که باشــد به روز جــزا دستــگـیر

مـوفــق شــد استــاد کــار جهــان               ســمّــی حسین کلب این آسـتـان

به تاریخ آن « عقل کل گل شکفت »              مـریـزاد دسـت آفریـن باد  گـفـت

شجره طیبه امامزاده بنا به نوشته کتاب شریف منتقله الطالبیه به شرح زیر است. شاهزاده زید الکبیر بن عیسی ابو زید ابهری بن اسماعیل بن عیسی بن اسماعیل بن محمد بن عیسی بن محمد بن عبداله دردار بن ابو علی محمد الابهری بن احمد بن عبداله القافه بن علی السدید بن حسن الامیر بن زید بن الحسن المجتبی بن علی بن ابیطالب (ع) المدفون به ارض الابهر.

ابوالمعالم فخیم ابهری در کتاب امامزادگان ابهر و نواحی فوت شاهزاده زید الکبیر را در سنه 577 هـ ذکر نموده است. آرامگاه زید الکبیر برای بار سوم در سال 1326 شمسی مطابق با سال 1368 هـ. ق. بازسازی و مرمت شده است. به همین مناسبت اشعاری در مدح ومنقبت امامزاده و بانی تعمیر آن بوسیله ابوالمعالم فخیم ابهری سروده شده که به بصورت تابلویی زینت بخش داخل صحن امامزاده گردیده است.

در سمت غربی بقعه شاهزاده زیدالکبیر یک قطعه سنگ نوشته سفید کوچک در بنا کار گذاشته شده است که تاریخ تعمیر قبلی امامزاده رانشان می دهد متن آن به این شرح است:

تعمیر کرد گنبد و طاق حضرت امامزاده شاهزاده زیدالکبیر را حاجی امین الشریعه و تمام کرد حاجی جلال الدین ابهری به توفیق الله تعالی به تاریخ غرّه محرم الحرام 1075 هـ. ق .

شاهزاده زیدالکبیر از صوفیان برجسته و پرهیزکاران وارسته عصر خود بشمار می رفته است در شهر ابهر زیارتگاه مورد احترام می باشد